E-sporty czyli dynamicznie rozwijająca się dziedzina sportu elektronicznego, zdobywają coraz większą popularność, zwłaszcza w kontekście pandemii, która skłoniła ludzi do poszukiwania alternatywnych form rozrywki. Wzrost zainteresowania e-sportami przyciąga uwagę zarówno graczy, jak i fanów. Jednakże, wraz z ekspansją tej branży, pojawiają się nowe wyzwania, a jednym z nich jest problem e-dopingu farmakologicznego oraz technicznego.
W obliczu rosnącej liczby graczy i atrakcyjnych nagród na turniejach, pojawia się pokusa do oszukiwania w celu uzyskania przewagi. W przeciwieństwie do tradycyjnego dopingu, e-sportowcy sięgają po substancje mające poprawić funkcje poznawcze, koncentrację i wydajność. Problem ten wychodzi poza granice zwykłego oszustwa, wprowadzając nowe, subtelniejsze wyzwania dla uczciwej rywalizacji.
Najczęściej stosowane substancje, takie jak Adderall czy Ritalin, znane są z leczenia ADHD. Jednakże, ich używanie w środowisku e-sportowym ma na celu poprawę skupienia i wydajności, a nie fizycznej siły czy wytrzymałości. Sportowcy przyznają się otwarcie do stosowania tych substancji, podkreślając ich pozytywny wpływ na grę.
E-sportowcy przyznają się publicznie do stosowania tych substancji w celu poprawy koncentracji i wydajności. Matthew „Mafju” Murphy, były półprofesjonalny gracz, opowiada o swoim doświadczeniu z Adderallem, umożliwiającym mu grać nawet przez 12 godzin bez utraty motywacji. Jednakże, choć skuteczne krótkoterminowo, te substancje niosą za sobą poważne skutki uboczne, a ich stosowanie bez recepty jest nielegalne.
Skandal dopingowy w 2015 roku dotknął popularną amerykańską drużynę Cloud9. Gracze przyznali się do stosowania Adderallu podczas turnieju, co rzuciło cień na ich osiągnięcia. Mimo zakazu stosowania tej substancji przez Światową Agencję Antydopingową (WADA) i Electronic Sports League (ESL), przypadek ten uświadomił, jak trudno jest kontrolować e-doping, zwłaszcza gdy substancje pozostają trudne do wykrycia.
Oprócz e-dopingu farmakologicznego, pojawia się również problem dopingu technicznego. Obejmuje on wszelkie nieuczciwe praktyki związane z wykorzystaniem technologii w celu uzyskania przewagi nad przeciwnikiem. Przykłady to modyfikacje oprogramowania, korzystanie z nielegalnych narzędzi czy wykorzystywanie błędów w grach.
Niestety, rynek e-sportowy nie jest wolny od przypadków dopingowania technicznego. Gracze próbują różnych metod, aby uzyskać nieuczciwą przewagę, co stawia przed organizacjami e-sportowymi nowe wyzwania. W miarę postępu technologii pojawiają się coraz bardziej zaawansowane sposoby oszukiwania, które wymagają nowoczesnych rozwiązań.
Zjawisko to obejmuje wszelkie nieuczciwe praktyki techniczne, takie jak używanie nielegalnych oprogramowań czy celowników. Organizacje e-sportowe, takie jak ESL, wprowadzają środki mające na celu eliminację takich praktyk, jednak walka z nimi pozostaje trudna.
Jednym z największych problemów jest brak jednolitych regulacji dotyczących dopingowania technicznego. Federacje sportowe e-sportu nie mają spójnego podejścia do tego zagadnienia, co sprawia, że kontrola staje się utrudniona. Dodatkowo, specyfika e-sportów, gdzie rywalizacja odbywa się online, sprawia, że tradycyjne metody kontroli są niewystarczające.
W celu skutecznej walki z dopingiem technicznym, organizacje e-sportowe powinny podjąć kilka kluczowych kroków. Po pierwsze, konieczne jest opracowanie jednolitych standardów dotyczących zasad fair play w zakresie technologii. Po drugie, wprowadzenie bardziej zaawansowanych systemów monitorowania, które będą w stanie wykrywać nieuczciwe praktyki. Po trzecie, edukacja graczy na temat etyki sportowej i konsekwencji stosowania dopingowania technicznego.
Równoczesne rozważanie problemów związanych z e-dopingiem farmakologicznym i technicznym staje się kluczowe dla zapewnienia uczciwej rywalizacji w e-sporcie. Organizacje e-sportowe muszą nie tylko skoncentrować się na regulacjach dotyczących substancji psychoaktywnych, ale także opracować spójne podejście do kontrolowania oszustw technicznych. Działania te są niezbędne dla utrzymania uczciwości i prestiżu e-sportów, tworząc tym samym fundamenty dla przyszłego, zrównoważonego rozwoju tej dynamicznej dziedziny.
Kinga Janowska, Aleksandra Kościelak
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Źródła:
- E- SPORT Aspekty Prawne , pod redakcją dr Michała Leciaka i Łukasza Klimczyka
- Sport elektroniczny. Charakter prawny, autor: dr Michał Biliński
- (393) aderal cloud9 – YouTube
- Doping farmakologiczny (dozdrowia.com)
- Doping w sporcie i jego prawnokarne oceny, autor dr Michał Leciak
