Praktyka dowodzi, że niejednokrotnie w pracy kontrolerów antydopingowych podczas pełnienia ich obowiązków zdarzają się ataki nie tylko o charakterze werbalnym (np. znieważenia), ale także mające postać przemocy fizycznej. Mając to na względzie, w niektórych ustawodawstwach krajowych (np. we Francji) zdecydowano się na wprowadzenie rozwiązań prawnych służących zagwarantowaniu szczególnej ochrony karnoprawnej kontrolerom antydopingowym lub też innym pracownikom narodowych agencji antydopingowych. Wzorem tego typu regulacji w art. 28 ust. 5 ustawy z 21.4.2017 r. o zwalczaniu dopingu w sporcie (dalej: uzd) wskazano, że kontrolerzy antydopingowi, podczas pełnienia obowiązków służbowych lub w związku z ich pełnieniem, korzystają z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych oraz podlegają odpowiedzialności karnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w Kodeksie karnym.
Przypomnieć warto, że kontrolerem antydopingowym jest osoba uprawniona do przeprowadzenia kontroli antydopingowej, spełniająca jednocześnie warunki określone w przepisach ustawy o zwalczaniu dopingu w sporcie (art. 22 ust. 1 i 2 uzd).
Z art. 28 ust. 5 DopingU wynika z jednej strony gwarancja szczególnej ochrony karnoprawnej tego typu podmiotów, z drugiej natomiast możliwość ponoszenia przez nie odpowiedzialności karnej, tak jak ma to miejsce w odniesieniu do osób posiadających status funkcjonariuszy publicznych.
Zagwarantowanie kontrolerom antydopingowym wspomnianej ochrony wpisuje się w szeroki zespół licznych rozwiązań prawnych funkcjonujących na gruncie szeregu innych aktów prawnych, które mają w założeniu zrównywać ochronę udzielaną określonym kategoriom podmiotów z tą przysługującą funkcjonariuszom publicznym. W konsekwencji sprawcy ataków na kontrolerów mogą ponosić odpowiedzialność karną jak za atak na funkcjonariusza publicznego, w tym za naruszenie jego nietykalności cielesnej (art. 222 § 1 Kodeksu karnego), wymuszenie czynności (art. 223 § 1 i 2 Kodeksu karnego) czy też jego znieważenie (art. 226 § 1 Kodeksu karnego).
Jednocześnie w myśl art. 28 ust. 5 uzd kontrolerzy antydopingowi podlegają odpowiedzialności karnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w Kodeksie karnym. Nie decyduje to w żadnej mierze o przyznaniu kontrolerom antydopingowym statusu funkcjonariuszy publicznych. Nie sposób odnaleźć przy tym takiej możliwości po sięgnięciu do definicji legalnego pojęcia funkcjonariusza publicznego z art. 115 § 13 Kodeksu karnego. Konsekwencją ponoszenia przez kontrolerów antydopingowych odpowiedzialności karnej na zasadach przewidzianych w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych jest natomiast możliwość jej przypisania za niektóre przestępstwa, których sprawcą może być funkcjonariusz publiczny, w tym za te ujęte w art. 231 § 1–4 KK, związane z przekroczeniem uprawnień lub niedopełnieniem obowiązków. Główny bodziec do wprowadzenia omawianego rozwiązania miały stanowić zachowania korupcyjne po stronie kontrolerów w praktyce.
r.pr. dr hab. Michał Leciak
