Za ponad pół roku czeka nas ponownie „festiwal” sportowych emocji związanych z organizacją i przebiegiem Igrzysk Olimpijskich w Paryżu w lipcu 2024 r. Niemal każdy zapewne wie, że Igrzyska Olimpijskie to największa i zarazem najstarsza impreza sportowa na świecie. Pierwsze tego typu wydarzenie sportowe miało miejsce w greckiej Olimpii. Igrzyska odbywały się co 4 lata, stąd termin „olimpiada” oznaczał czteroletni okres między igrzyskami. Pojęcie to jest, jak wiadomo, często błędnie utożsamiane z samymi Igrzyskami właśnie.
Igrzyska Olimpijskie odbywały się ku czci boga Zeusa, a udział w nich przewidziany był dla wolnych Greków płci męskiej. Pierwsza udokumentowana impreza tego typu miała miejsce w 776 r. p.n.e. W 393 r. n.e. rozegrano natomiast ostatnie igrzyska ery starożytnej.
Przypomnieć trzeba, że wskrzeszenie idei Igrzysk stało się możliwe przede wszystkim dzięki zaangażowaniu orędownika takiego przedsięwzięcia francuskiego barona Pierre`a de Coubertin. Z jego właśnie inicjatywy zwołano w czerwcu 1894 r. w Paryżu Międzynarodowy Kongres dla Wskrzeszenia Igrzysk Olimpijskich. W konsekwencji doszło do powołania igrzysk nowej ery. Podmiotem administrującym ruchem olimpijskim uczyniono jednocześnie nowo powołany Międzynarodowy Komitet Olimpijski. Jego pierwszy prezes- Grek Dimitrios Wikielas doprowadził natomiast do tego, że pierwsze nowożytne igrzyska odbyły się w 1896 r. w Atenach. W 1914 r. została przyjęta flaga olimpijska zaprezentowana przez Pierre de Coubertina na Kongresie w Paryżu, zaś pierwsze zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się we francuskim Chamonix w 1924 r.
Pamiętać należy zarazem o naczelnej idei Igrzysk, zgodnie z którą stanowić one mają formę współzawodnictwa między sportowcami w zawodach indywidualnych i drużynowych, a nie między krajami. Gromadzą one zatem sportowców wybranych na tę okoliczność przez swoje narodowe komitety olimpijskie, których zgłoszenia zostały zaakceptowane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski. Startują oni pod technicznym nadzorem zainteresowanych międzynarodowych federacji sportowych.
Przypomnieć również należy o kwestiach terminologicznych odnoszących się do samych Igrzysk. Te obejmują igrzyska olimpiady oraz zimowe igrzyska olimpijskie (art. 6 Karty olimpijskiej). Igrzyska Olimpiady odbywają się w pierwszym roku olimpiady, a zimowe Igrzyska Olimpijskie w trzecim roku.
Odpowiedzialność w zakresie zorganizowania igrzysk Międzynarodowy Komitet Olimpijski powierza miastu, które zostało wybrane na gospodarza takiej imprezy. Terminy igrzysk określa Komitet Wykonawczy Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (art. 32 Karty olimpijskiej). Organizacja Igrzysk zostaje powierzona przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski narodowemu komitetowi olimpijskiemu kraju miasta gospodarza, jak również samemu miastu (art. 35 Karty olimpijskiej). Karta olimpijska określa przy tym szczegółowo procedurę wyboru miasta gospodarza, reguluje zasady dotyczące miejsca, położenia i funkcjonowania obiektów olimpijskich, powołania komitetu organizacyjnego, odpowiedzialności za zobowiązania związane z organizacją igrzysk, zasady kwalifikacji do uczestnictwa w igrzyskach, programu igrzysk, ceremonii otwarcia i zamknięcia itd.
Szczególną rolę w ruchu olimpijskim pełni Międzynarodowy Komitet Olimpijski, jako podmiot odpowiedzialny za propagowanie wartości ruchu olimpijskiego oraz za materialne wsparcie działań związanych z organizowaniem i promowaniem Igrzysk, a także za wspieranie międzynarodowych federacji, narodowych komitetów olimpijskich oraz zawodników w ich przygotowaniu do Igrzysk. Międzynarodowy Komitet Olimpijski posiada przy tym wszelkie prawa do Igrzysk Olimpijskich i dóbr olimpijskich, w tym takich jak: symbol olimpijski, flaga, motto, hymn, określenia, oznaczenia, emblematy, ogień i pochodnie (art. 7 Karty olimpijskiej).
r.pr. dr hab. Michał Leciak
