Ticket scalping stał się powszechnie używanym zwrotem, początkowo w krajach anglojęzycznych, na określenie zachowania sprawcy, który nabywa bilety w celu odsprzedaży z zyskiem. Z czasem pojawiły się pojęcia mu pokrewne, np. ticket resale, ticket touting, secondary ticketing. Korzenie zjawiska należy wiązać z problemem kontroli amerykańskiej przestępczości zorganizowanej nad przemysłem rozrywkowym, w tym z czasem również sportem . Po pewnym czasie ticket scalping stał się polem działania firm bukmacherskich, które obecnie niejednokrotnie odsprzedają bilety pośrednikom. Zjawisko tego typu nie stanowi więc już tylko, wbrew obiegowym opiniom, pola aktywności tzw. koników, tj. pojedynczych osób oferujących bilety wstępu na imprezę sportową w okolicach areny sportowej (nazywanych też z ang. sidewalk men), ale formę działalności realizowanej na szeroką, często globalną już skalę. Elementem o tym w znacznej mierze decydującym jest fakt jej prowadzenia z pomocą cyberprzestrzeni, co z uwagi na międzynarodowy często charakter sprawy powoduje znaczne trudności związane z wykryciem sprawcy, ustaleniem właściwości organów procesowych czy podjęciem aktywnej współpracy w tym zakresie.
Skali zjawiska i problemów z nim związanych nie dostrzega niestety polski ustawodawca, który na gruncie art. 133 § 1 Kodeksu wykroczeń zdecydował, że karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny podlega ten sprawca, który nabywa w celu odprzedaży z zyskiem bilety wstępu na imprezy m.in. sportowe albo kto bilety takie sprzedaje z zyskiem. Tymczasem zagranicą, głównie w Europie zachodniej oraz USA zwraca się słusznie uwagę, że ticket scalping powinien zostać ujęty w ramy prawne w celu zabezpieczenia interesu publicznego przed wymuszeniami, a zatem by rozwiązania takie służyły ochronie konsumentów i zapobiegały dopuszczeniu do kontroli rynku przez podmioty handlujące biletami. Stąd też coraz większa liczba państw wprowadza szczególne regulacje karnoprawne odnoszące się wyraźnie do omawianego zjawiska (np. Niemcy, Belgia, Norwegia, Hiszpania, Portugalia, Francja, Dania i Chorwacja). Dostrzega się zarazem potrzebę ścisłej współpracy na polu międzynarodowym dla skutecznego przeciwdziałania mu.
r.pr. dr hab. Michał Leciak
