Zakaz zagraniczny jako forma reakcji na przestępczość stadionową

Wśród licznych środków reakcji prawnej na przestępczość stadionową ustawodawca krajowy przewidział, wzorem rozwiązań zagranicznych (np. angielskich), tzw. zakaz zagraniczny. Stanowi on szczególną formę zakazu stadionowego, który może być nakładany przez uprawnione do tego podmioty innych państw (art. 3 pkt 17 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych, dalej: ubim). W założeniu zakaz taki ma odnosić się przede wszystkim do meczów piłki nożnej. Podkreślić jednak należy, że nie jest zakazem zagranicznym, lecz środkiem karnym orzekanym na podstawie art. 67 ubim, zakaz wstępu dotyczący meczu piłki nożnej rozgrywanego przez polską kadrę narodową i polski klub sportowy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Co zrozumiałe, zakaz zagraniczny musi nieść za sobą określone dolegliwości. Wiążą się one, po pierwsze, z możliwością odmowy wstępu i przebywania na imprezie sportowej, innej niż mecz piłki nożnej (ze strony organizatora), osoby objętej zakazem zagranicznym (art. 10 ubim). O ile decyzja taka po stronie organizatora ma charakter fakultatywny, o tyle przybiera postać obligatoryjną wtedy, gdy idzie o mecz piłki nożnej. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 3 pkt 2 ubim, organizator meczu piłki nożnej lub podmiot przez niego uprawniony do dystrybucji odmawia sprzedaży biletu wstępu lub innego dokumentu uprawniającego do przebywania na nim osobie, wobec której zastosowano zakaz zagraniczny (art. 15 ust. 3 pkt 2 ubim). Po drugie, konsekwencje takie wiążą się z obligatoryjną odmową wstępu na imprezę masową co do osoby, wobec której został wydany zakaz zagraniczny oraz obowiązkiem usunięcia takiej osoby z miejsca przeprowadzania imprezy masowej. Obowiązki w tym zakresie spoczywają na służbach porządkowych (art. 22 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 3 ubim).

Aby omawiany środek był skutecznie egzekwowany, niezbędnym jest właściwe gromadzenie i przekazywanie danych w tym zakresie. Stąd też w myśl art. 40 pkt 10 ubim wśród gromadzonych i przetwarzanych informacji dotyczących bezpieczeństwa masowych imprez sportowych, w tym meczów piłki nożnej, zawarte być powinny te dotyczące właśnie zakazu zagranicznego. Dane takie gromadzone są w centralnym systemie identyfikacji uczestników meczów piłki nożnej rozgrywanych w ramach najwyższej ligowej klasy rozgrywkowej rywalizacji mężczyzn oraz w drugiej i trzeciej najwyższej ligowej klasie rozgrywkowej rywalizacji mężczyzn (art. 13 ubim).

r.pr. dr hab. Michał Leciak